Stil
Officieel ging de site met het archief van de oudste krant van Nederland, de Leeuwarder Courant, op 24 oktober jl. online. Maar al enkele weken eerder was het een dag of wat mogelijk te zoeken in de kranten van 1752 tot heden, hoewel toen lang niet alles al beschikbaar was. Die kans heb ik gegrepen en mij vooral gericht op de familienaam Stilma. Dat die naam mij interesseert mag geen wonder heten, mijn vrouw heet zo. Ik schreef al eens over de oorsprong van deze naam. In 1811 nam een zekere Marten Rientses, boer in het Friese Rauwerd, de naam Stilma aan. Alle Stilma´s in Nederland stammen van hem af. Waarom hij juist voor die naam koos was tot nu een raadsel. Hoe kom je erbij voor een dergelijke naam te kiezen, als je het helemaal voor het zeggen hebt? Het Meertens Instituut, toonaangevend in Nederland op het gebied van de betekenis en oorsprong van familienamen, geeft ook geen mogelijke verklaring. Wel is gesuggereerd, dat Marten Rientses wellicht een stil persoon was. Bijnaam: 'De Stille'? Bij het zoeken ben ik op een advertentie uit 1839 gestuit, waarin sprake was van Marten Rientses Stilma, boer op de zathe 'Stilvliet' onder Rauwerd. Het kwartje viel niet bij mij. Dat gebeurde pas verleden week, toen een andere onderzoeker van de Stilma familiegeschiedenis, Piet Stilma, mij op dezelfde advertentie wees en zelfs bijgaand plattegrondje meestuurde, waar duidelijk de zate Stil Vliedt even ten zuidoosten van Rauwerd is ingetekend. Hij vond het waarschijnlijk, dat de naam van de boerderij geleid heeft tot de familienaam. Ik ben het met hem eens, dat de overeenkomst tussen Stilvliet en Stilma nauwelijks op toeval kan berusten (misschien heeft Marten in 1811 zelfs wel zitten dubben tussen Vlietstra en Stilma!). Hard bewijs is er natuurlijk niet voor, maar het raadsel lijkt opgelost.
De site van de Leeuwarder Courant is kennelijk onder zijn eigen succes bijna bezweken. De bereikbaarheid laat de eerste week zeer te wensen over. Hebben ze daar geen rekening gehouden met de te verwachten aandrang van de talloze stamboomonderzoekers, die zich niet alleen voor de familieadvertenties interesseren, maar ook voor de historische context? Het heeft er alle schijn van. De genealogen zouden best eens de grootste bezoekersgroep kunnen zijn. Vraag het maar aan het archiefwezen.