Translate

6 september 2013

Supersnel begraven

Begraafboek Heiligewegs- en Leidsche Kerkhof - DTB 1268, p.127vo 
In Nederland vindt de begrafenis van iemand plaats binnen 6 dagen na het overlijden, met een minimum van 36 uur, de dag van het overlijden niet meegerekend. In uitzonderingsgevallen kan de termijn van 6 dagen worden verlengd. Dat betekent dus, dat iemand die op bv. 15 augustus is overleden, op z'n vroegst op 17 augustus vanaf 12.00 uur mag worden begraven. De reden hiervoor is ongetwijfeld, dat in de tussentijd aan allerlei formaliteiten moeten worden voldaan, een eventuele lijkschouwing moet kunnen worden verricht, voorbereidingen moeten worden getroffen, en familie de gelegenheid heeft aan te reizen.

In de vergane eeuwen was dit niet anders, hoewel van wetgeving misschien geen sprake was. De praktijk was zo en is dus zo gebleven. Ik kan mij wel voorstellen, dat in heel speciale gevallen, zoals bij zeer besmettelijke ziekten zoals de pest, altijd geprobeerd werd de lijken zo spoedig mogelijk onder de grond te krijgen, desnoods in een massagraf. Dat daarbij het overzicht, en een bijbehorende registratie, soms ontbrak is begrijpelijk. Het is een van de redenen, waarom - speciaal in de steden - bepaalde begrafenissen niet zijn terug te vinden. Normaal gesproken echter werd iemand na zo'n 3 tot 5 dagen begraven. Uitzonderingen op deze regel ben ik maar zelden tegengekomen.

Van de week ben ik op zo'n uitzonderlijk geval gestoten. Op 11 augustus 1808 overleed in Amsterdam de 2 1/2 jarige Christiaan van der Vliet. Hij werd begraven op 16 augustus 1808. Niets bijzonders mee aan de hand dus. Maar er was meer: Met hem werd zijn iets oudere broertje, de net 4 jarige Cornelis begraven en hij was pas de vorige dag overleden, op 15 augustus. Kennelijk is toen besloten om hem maar meteen samen met Christiaan te begraven, wat overigens goed te begrijpen valt. In de huidige tijd zou zoiets dus niet meer voorkomen, ongetwijfeld zou nu worden besloten de begrafenis minstens een dag uit te stellen.

De beide jongetjes waren de kinderen van de timmerman Cornelis Gerrits van der Vliet (1768-1826) en van Christina Hanegraaf (1765-1827) in de Runstraat, die nog altijd bestaat. Hun oudere broer Gerrit (1792-1840) is mijn voorvader.