Over de Ruslui uit Vriezenveen heb ik al diverse malen geschreven. Onder deze naar St. Petersburg verkaste families neemt Engberts een prominente plaats in (een van mijn overgrootmoeders behoorde tot die familie), maar misschien bijna nog wel meer de familie Scholl Engberts, die uiteraard daaraan is gerelateerd. De stamvader is Jan Hendrik Scholl Engberts(1801-1857), die een zoon was van Jan Engberts (ged. Vriezenveen 10 december 1747, overl. St. Petersburg 24 april 1803) en van Johanna Frederika Scholl (geb. Vriezenveen 1763, overl. Almelo 9 januari 1841). Jan Hendrik trouwde op 8 december 1831 te Vriezenveen met Johanna Geertruida Jansen en hij deed zaken in St. Petersburg als firmant van Smelt, Engberts & Co. Het echtpaar kreeg 8 kinderen, die tussen 1834 en 1848 zijn geboren in Almelo. Van hen is Lucas Jan degene, die in St. Petersburg diepe wortels heeft geslagen. Hij trouwde in 1863 met de Russische Daria Semenowna Alekseeff, bij wie hij maar liefst 8 zonen en 5 dochters verwekte. Over het lot van deze kinderen is niet in alle gevallen veel bekend, maar ik zal ze nu verder de revue laten passeren:
Volgens De Nederlandsche Leeuw van 1893 zou Johan in 1891 zijn overleden in St. Petersburg. In een adresboek uit 1898 wordt een Jan Lukich Sholl-Engberts genoemd, die in 1897 zou zijn bevorderd van cornet tot luitenant bij de Russische grensbewakingstroepen en in 1902 tot kapitein van de Сhernomorskaya brigade (Zwarte Zeebrigade, Batum). Na 1902 wordt hij daar niet meer genoemd. Hij wordt niet bij de kinderen van Lucas Jan genoemd, maar hij hoort er ongetwijfeld wel bij. Loeka was firmant van het confectiebedrijf Paul Carlson en later sigarenhandelaar. Hij moest na de Russische revolutie het land uit, samen met zijn Russische vrouw Maria Fedorof. Beiden zijn waarschijnlijk in Berlijn overleden. Herman was eveneens met een Russische getrouwd, namelijk Euphrosina Jakobl. Van hem was tot voor kort vrijwel niets bekend, maar kort geleden ontdekte ik toch, dat hij tenminste 2 zonen had en wel Georgij geboren in 1888 en Nikolai in 1896, beiden in St. Petersburg. Georgij Hermanovich Shol-Engberts had de Nederlandse nationaliteit en werd in 1938 te Gorki door de Sovjets opgepakt en in 1940 ter dood veroordeeld, zo ontdekte ik op deze website. Hij wordt gerekend tot de slachtoffers van door de Sovjet-Unie gepleegde genocide.
|
Braziliaans visum van Nikolai Scholl Engberts |
Nikolai kwam in Shanghai (China) terecht, waar hij zeker al in 1938 woonde en tot 1953 is gebleven. Hij emigreerde van daar met zijn in Sretensk geboren vrouw Tatiana Okropiridze naar Brazilie, zoals uit de afbeelding blijkt. Toen was hij brandweerman van beroep. Zij gingen omstreeks 1968 naar de U.S.A. Hij had een zoon Serge ("Sergei Scholl"), die in 1952 in Shanghai is geboren en in 2004 in Vineland (New Jersey) is overleden.
|
Waarschijnlijk Jacow,
zie toelichting onder. |
Jacow was militair bij het 7de siberische kozakken regiment, verder niets bekend. Dochter Daria zou met een legerofficier met de naam Teterjabikow zijn getrouwd. Dan is zij identiek aan Dora, die nog in 1933 in St. Petersburg wordt genoemd. Leonid was ingenieur en arbeidsinspecteur der Pbjar gasfabriek te St. Petersburg, maar verder is niets bekend. Margarita was getrouwd met de guards kolonel Nikolai Nikolski. Deze deed dienst in Revel (een oude naam voor Tallinn in Estland). Esper (Russisch voor Jasper) was eigenaar van de wasserij Paul Carlson en verbleef in latere jaren in Riga op het adres Kalucunna iela 32a-4. In 1942 woonde hij in Londen, samen met zijn vrouw Maria Shmileff, die daar heeft gestudeerd. Ook zij hadden tenminste 2 zonen, namelijk Esper (1914-ca.1967), die getrouwd was met Ludmilla uit Riga (met de laatste heb ik een aantal jaren geleden telefonisch contact gehad, toen zij in Oberstdorf in Duitsland woonde. Inmiddels zal zij zijn overleden). De andere zoon was Lucas, geboren te Olilla (Finland) op 29 juli 1915, die op 30 april 1942 in Eastbourne in Engeland is overleden. Hij was sergeant. Over het leven van Erast is mij niets bekend. Joanna trouwde met de Shell employé Egbert Diederik Kruijtbosch en overleed in Londen in 1935. Zij was vertaalster Russisch-Duits en van religie Grieks-Katholiek. Jongste dochter Elisaweta is waarschijnlijk Betsy, die nog in 1922 wordt genoemd in St. Petersburg. Over de andere dochter Nadezda weet ik helemaal niets.
Sholl Engberts komt als familienaam nog steeds in St. Petersburg voor. In elk geval was er een biochemicus met de voornaam Andrej Dimitrievich. (ca. 1955-2004) en zijn weduwe Elena Sholl-Engberts, geboren Sokolova, was directeur van het farmaceutisch bedrijf Vital Development Corporation. Op mijn verzoeken om genealogische informatie heeft zij helaas nooit gereageerd. Verder nog ene Natalia Adolfovna Sholl-Engberts, ene Tatiana Sholl-Engberts (geb. te St. Petersburg op 15 december 1970) en ene Elisabeth Dimitrievich Sholl-Engberts, mogelijk dus een zus van Andrej.
Scholl Engberts is een familie, die mij op de een of andere manier fascineert. Aanvullende gegevens zijn dan ook meer dan welkom!
Bij het portret van (waarschijnlijk) Jacow: Ik vond deze afbeelding op 14 april 2014 in een Russisch tijdschrift over de Russisch-Japanse oorlog 1904-1905. Hij wordt daar aangeduid als 'podesaul', wat overeenkomt met de rang van stafkapitein (bron). Het is niet geheel uit te sluiten, dat het hier gaat om zijn oudere broer Jan, maar die zat voor zover bekend niet bij de Kozakken en kan dus ook geen 'podesaul' zijn.