Geliquideerd in Hillegom in 1945

J.J. Pluymackers in 1941

J.J. Pluymackers in
1944-1945 als SS'er

Dat Joseph Johann Pluymackers in de tweede wereldoorlog de zijde van de Duitse bezetter koos is niet zo verwonderlijk. Immers, hij was geboren op 16 april 1902 in Eschweiler bij Aken uit het huwelijk van Johann Joseph Pluymackers (geboren te Luik op 22 december 1861 en overleden op 20 october 1918, diens vader Jean Jacques was hoefsmid, moeder Josephine Chainaye naaister) en de Eschweilerse Catharina Altenweg (1870-1927). Zijn jeugd en zijn gehele schooltijd bracht hij door in Eschweiler en Aken en ook zijn opleiding tot smid gebeurde bij onze oosterburen. Zijn Belgische vader heeft zich op 15 maart 1921 tot Nederlander laten naturaliseren. Zo kreeg Joseph dan wel een Nederlands paspoort, maar hij zal zich toch nauwelijks Nederlander hebben gevoeld. Wegens broederdienst hoefde hij ook niet te dienen in het Nederlandse leger. Wel sprak hij uitstekend Nederlands en heeft hij vanaf rond 1925 tot in elk geval 1944 op diverse adressen in Amsterdam gewoond. Zijn beroepen waren smid, lasser en bankwerker. Op 25 juli 1928 werd hij failliet verklaard. Hij trouwde op 23 october 1941 in Amsterdam met de kapster Catharina Scheben, nota bene de gescheiden echtgenote van zijn oudere broer Andreas. Zij is geboren op 5 december 1898 te Keulen. Uit dit huwelijk geen kinderen.

Op een gegeven moment heeft hij zich aangemeld bij de W.A. (dat waren de geuniformeerde troepen van de Weerafdeling van de N.S.B.) en werd hij "ter gelegenheid van de verjaardag van den Leider" op 11 mei 1944 door de Commandant der W.A. als een der 'Frontkameraden' van Heerban I (Amsterdam en 't Gooi) van weerman tot wachtmeester bevorderd.  Het is aannemelijk, dat hij kort daarop naar de S.S. is overgestapt.

Pluymackers' tweetaligheid maakte hem uiterst nuttig voor de Duitse bezetters. Tegen het einde van de oorlog bleek hij in Noordwijkerhout gelegerd te zijn en als tolk voor het Krijgsgerecht in Leiden te werken. In zijn (geuniformeerde en gewapende) vrije tijd echter fietste hij graag de 5 km naar de Ambachtstraat in Hillegom, waar enkele dames woonden, die door hun plaatsgenoten 'moffenmatrassen' werden genoemd. Zo ook in de avond van de 10e februari 1945. Na 20.00 uur (toen de Sperrtijd begon en niemand zich meer op straat mocht vertonen) trof hij op straat twee mannen aan, waarvan één een joodse onderduiker was. Door allerlei spannende verwikkelingen kreeg Pluymackers diverse belastende documenten in handen, die een groot gevaar konden opleveren voor meerdere mensen, o.a. ook voor het Hillegomse politiekorps. Vervolgens ging hij alsnog op bezoek bij de dames in de Ambachtstraat.

Grafteken op IJsselsteyn

Dat had hij beter niet kunnen doen. De Hillegomse verzetsgroep besloot intussen namelijk, dat de documenten nooit en te nimmer in handen mochten komen van de Duitsers in Noordwijkerhout en de S.S.'er (op dat moment kenden ze zijn naam nog niet) dus neergeschoten moest worden. Dat zou gebeuren door twee leden van een Knokploeg met hulp van een politieman. Uiteindelijk werd deze klus laat in de avond geklaard (na een vuurgevecht, dat wel) en werd Pluymackers in aller ijl provisorisch begraven in de Van den Endelaan. Later is het stoffelijk overschot naar de Algemene Begraafplaats overgebracht en tenslotte op 1 mei 1959 opnieuw herbegraven op de Duitse militaire begraafplaats IJsselsteyn in Venray.

Het is werkelijk verbazingwekkend, hoeveel informatie tegenwoordig door enkel online onderzoek boven water gehaald kan worden. Zelfs over iemand als Joseph Johann Pluymackers.

Portretfoto's: particuliere collectie
Bronnen o.a.: 
Hillegom '40-'45, auteur Frans Out, uitgave Boekhandel Stevens, Hillegom 1987. Het hoofdstuk over de aanslag is hier na te lezen (geplaatst met toestemming van de uitgever).
Militieregisters.nl
http://www.shgv.nl/Naturalisaties%20pet-spe.htm
Familysearch.org
kranten.kb.nl
www.hinkepink.nl
Stadsarchief Amsterdam