Dit jaar is vakantie door omstandigheden erbij ingeschoten. Dat ga ik overmorgen inhalen en ik zal ongeveer een maand nagenoeg onbereikbaar zijn voor de buitenwereld, en omgekeerd ook. Dus geen GIJS' geneaLOG bijdragen tot eind januari. Op 1 januari viert mijn blog het 1-jarig jubileum. Hopelijk bent u van mening, dat ik ermee door moet gaan. Geef uw commentaar op mijn blog onder dit bericht!
Zo’n 20 jaar geleden dacht men, dat je privé met een PC alleen maar kon bijhouden, welke boeken je in de kast had staan. Intussen weten we wel beter. Alleen al voor de genealogische bezigheden is dat ding niet meer weg te denken. Alle uitgaande genealogische correspondentie van de laatste 15 jaar heb ik nog, ik mail met mensen uit de hele wereld, zoek namen in ontelbare databases, bekijk de inventarissen van alle mogelijke archieven, dwaal over het hele internet, zet mijn eigen gegevens op het web. Om nog maar niet spreken over de treintijden voor een bezoek aan het CBG en de openingstijden van het Gelders Archief. Of van het bewerken van oude portretten van mijn voorouders. Zo kan ik nog even door gaan, kameraad computer speelt bij alles een grote rol. Als ik bedenk, waar ik het allemaal voor doe, dan gaat het erom de geschiedenis tot leven te wekken, mij een voorstelling te maken van de maatschappij van 200 of 400 jaar geleden. Het liefst zou ik mij zelf naar die tijd verplaatsen om naar de leefomstandigheden van mijn voorouders te kijken of een praatje te maken met die ene veel te jong overleden oeroma. Met andere woorden, ik zou in de tijd willen kunnen reizen. Helaas, de middelen zijn er niet. Nog niet, maar met die computer zou het toch moeten gaan? Stel je voor, je hebt op je scherm een soort routeplanner en je moet een paar velden invullen, zoals plaats van bestemming en gewenste tijd van aankomst. Ik vul in als plaats Vlissingen en als aankomstdatum 24 januari 1777. De computer gaat rekenen en zegt na enkele seconden, dat de reistijd 2 uur en 43 minuten bedraagt. Klik enter om te vertrekken. Dat doe ik.
De haven van Vlissingen in 1576. 200 jaar later zal het er nog ongeveer net zo hebben uitgezien.
Precies op tijd kom ik in Vlissingen aan, mijn laptopje onder mijn arm. Ik begeef mij naar de haven, want daar moet het schip “De Verre Keyker” liggen. Het zou onder commando van schipper Aart van de Kamer de volgende dag vertrekken naar West-Afrika. Graag wil ik hem nog even spreken. Niet alleen is hij mijn voorvader, maar ik wil hem ook aanraden een computer aan te schaffen, bij voorkeur met GPS. Ik tref hem aan boord, hij neemt net liefdevol afscheid van zijn vrouw Johanna de Bruijne en hun 3 jonge kinderen, ze huilen. Hij begroet mij vriendelijk, maar heeft weinig tijd. Daarom laat ik hem snel mijn Toshiba Portegé 3110CT zien, hij is nieuwsgierig en ik zet hem aan. Maar helaas, de batterij is leeg en het scherm blijft nagenoeg zwart. Heeft hij geen walstroom, zodat ik de computer toch aan de praat kan krijgen? Hij kijkt mij niet begrijpend aan. “Gooi dat ding maar overboord” zegt hij. Ik kijk wel uit, ik moet immers ook nog terug. Is trouwens wel een probleem zonder stroom.
Tobias Phillipson (alwéér zo'n voorvader van mij) was tot 1777 Frans kostschoolhouder te 's-Graveland. Op 17 februari 1777 verzocht de geboren Naarder, het stadsbestuur van Naarden om de toenmalige Frans kostschoolhouder Mons de Villemart in Naarden op te volgen, woonruimte te krijgen en vrijgesteld te worden van huishuur en belasting. Hij hield de kostschool tot 1788. 
Zijn school was gevestigd in de Schipperstraat en wel in zijn eigen huis, dat nog steeds bestaat (op het huidige adres Kloosterstraat 19). Dit was toen hij het 30 oktober 1782 kocht 'een huis, grutterij en erf met een tuin en schuur uitkomend in de Katrepel'. Zijn leerlingen (jongens) waren daar bij hem in de kost. In de regel waren de scholen gemengd, maar als schoolhouders kinderen in de kost namen, dan waren dat alléén jongens of alléén meisjes. Wat voor soort jongens dat waren, is te zien op twee van Age Volkerts' (een van zijn leerlingen) tekeningen, waarop jongens vliegeren, hoepelen, hinkelen, kegelen en schommelen. Allen dragen ze kniebroek en langpandige jas, ofwel frak, in allerlei kleuren en als hoofddeksel een steek. Gezien deze kleding waren zij waarschijnlijk kinderen van bemiddelde ouders.(Bron: 'De omroeper', jg. 8, nr. 3 van sept. 1995).
Zijn school bestond uit niet meer dan één vertrek in zijn eigen huis. Er waren geen klassen, kinderen van verschillende leeftijden en verschillend niveau zaten allemaal bij elkaar. De meeste scholen hadden één ruimte en geen klassikaal onderwijs. Op een tekening van Dirk Langendijk uit 1798 is dit goed te zien. In één ruimte zitten en lopen jongens en meisjes door elkaar. De kinderen lezen of schrijven en gaan naar de meester voor uitleg of overhoring. Wanneer het de meester te rumoerig werd deelde hij tikken uit met de plak. Om ordeverstoorders te straffen waren lijfstraffen de algemeen geaccepteerde methode.
Het onderwijs op de Nederduitse scholen stelde in de achttiende eeuw niet erg veel voor. Kinderen leerden er lezen, schrijven en psalmzingen. De Franse en Nederduitse school had een streepje voor op de Nederduitse school, omdat zij ook onderricht in de Franse taal gaven. Maar ouders die het zich konden veroorloven namen liever een huisonderwijzer in dienst of stuurden hun kinderen naar de Latijnse school, waar het lesprogramma uitgebreider was dan op de volksscholen. Omdat er geen leerplicht was, verlieten volkskinderen de school, zodra ze in staat waren te werken en geld te verdienen. De kwaliteit van het onderwijs verschilde per plaats, omdat er geen voor het hele land geldende onderwijsregels bestonden. Aan de vorming en opleiding van de onderwijzer werd nauwelijks gedacht. Onderwijzers moesten hervormd zijn, verder werd van hen gevraagd dat zij konden lezen, schrijven, psalmzingen en eventueel rekenen. Het zingen was nodig omdat het schoolmeesterambt vaak werd gecombineerd met dat van voorzanger. Bijbaantjes waren noodzakelijk, omdat het inkomen laag was.
