Een sjieke kostschool in Kleve in 1864/65
Groepsfoto kostschool Cleve 1864/65 |
In het dagboek beschrijft zij de loop der gebeurtenissen, afwisselend in het Nederlands en Duits. Uitstapjes, partijtjes, kerkbezoek, wandelingen, aankomst en vertrek van medeleerlingen, vakantie, alles komt aan de orde. Een opstel over de Germaanse mythologie, gedichten (soms ook in het Frans en Engels), Goethe, versjes, gesprekken, jaaroverzichten, verjaardagen, adressenlijsten. Dan blijkt, dat Gerharda omringd was door een internationaal gezelschap. Diverse Duitse meisjes, enkele Engelse, uit Nederland Johanna Bernarda Buskes van de Maliebaan in Utrecht en Elize Moll uit Deventer. Ook is sprake van een Neeltje van der Zweep, die naar Indië is vertrokken (van haar heb ik kunnen vaststellen, dat zij enkele jaren later in Ned. Indie is getrouwd). Tenslotte ene Mimi Boeckel uit Straatsburg.
Vermoedelijk is de baas van de kostschool Dr. Tillemans geweest, hij wordt enkele malen in het dagboek als leraar genoemd. Is hij het, die hier is afgebeeld?
Foto: Jacob Cosmann, Kirchstrasse 56, Cleve |
Bijzonder is de groepsfoto, maar helaas is deze niet geheel scherp en van afstand genomen. Wie is wie? Moeilijk te zeggen! Bovendien kennen we geen goede foto van Gerharda op jonge leeftijd.
De medeleerlingen volgens het dagboek waren:
1 - Alice Shaw - Hampstead bij Londen
2 - Augusta Ruebel
3 en 4 - Bertha en Mary Dunster - Woodbastwick Norfolk
5 - Emilie Behrens - Lubeck
6 - Elize Moll - Deventer
7 - Jeane (Johanne Bernarda) Buskes - Utrecht
8 - Laura Stumpf - Barmen
9 - Lina Maull - Hoxter a/d Weser
10 - Louise Eversz - Xanten
11 - Lucy Wilmot - Ryde (Isle of Wight)
12 - Lydia Linkenbach - van Barmen naar Londen?
13 - Margaret Hawke Genn - Liverpool
14 - Mimi Boeckel - Straatsburg
15 - Neeltje van der Zweep - IndieHet was kennelijk gebruik om onderling portretfoto's uit te wisselen. Enkele meisjes kunnen zo met enige zekerheid worden geïdentificeerd:
De fotograaf Debenham kwam uit Londen. Vermoedelijk is dit Alice Shaw. |
Fotograaf: CH Winter, Strasbourg. Dit moet dus Mimi Boeckel zijn. Zij schreef: "Souvenir affectueux d'une Francaise a une Hollandaise". |
Ook dit moet Mimi Boeckel zijn, de foto is van fotograaf Biester uit Cleve. Tekst op de achterzijde: " A ma chère Gerharda, souvenir bien affectueux de votre vieille Amie" |
Het zou best eens interessant kunnen zijn het bevolkingsregister van Kleve door te spitten. Aangenomen mag worden, dat de meisjes erin voorkomen op het adres van de kostschool (dat nog onbekend is, maar Dr. Tillemans zal er gewoond hebben). Wellicht komen er dan ook nog andere bekende namen tevoorschijn, zoals zusjes of andere Vriezenveense meisjes.
3 opmerkingen:
Geachte heer Hesselink,
Op zoek naar gegevens over Johanna Bernarda Buskes kwam ik uw website tegen. Erg interessant!
Zo u er prijs op stelt, stuur ik u een scan van het carte de visite-portret dat ik van haar bezit.
Op mijn beurt ben ik nieuwsgierig naar wat er over haar in de documentatie van uw voormoeder staat.
In afwachting en met
Vriendelijke groet
Jeroen ter Brugge
Vlaardingen
@Jeroen ter Brugge
Graag ontvang ik dat portret en ik zal kijken, wat er in het dagboek staat over haar.
Gijs Hesselink
Sehr geehrter Herr Hesselink,
Im Heimatkalender für das Klever Land auf das Jahr 1980 wird auf Seite 56 das Mädchenpensionat erwähnt:
Mädchenpensionat des Johann Friedrich HUYSSEN, evgl. 16 Schülerinnen "Unterricht in Religion, Geschichte, Geographie ..., auch Unterhaltungen über deutsche Literatur und Lectüre aus der Mthologie. - Größtenteils auswärtige Schülerinnen aus den gehobenen wohlhabenden Ständen."
Dieser Aufzeichnung stammt aus einer Akte des Landratsamtes Kleve aus dem Jahr 1841, in der auch die Privatschulen aufgeführt wurden.
Viele Grüße
Günter Voldenberg
voldenberg@yahoo.com
Een reactie posten