Translate

28 september 2005

Maatschappij van Weldadigheid

Deze keer wil ik u graag verwijzen naar de zeer interessante site van de Maatschappij van Weldadigheid, maar leest u eerst hier nog even verder. Net als bijna iedereen heb ik voorouders van zeer diverse pluimage. Iemand zei ooit: "Iedere koning telt onder zijn voorouders ook een slaaf, en iedere slaaf ook een koning". Zo heb ik voorouders, die in de 19e eeuw kolonisten waren in de landbouwkolonies in het gebied, waar de provincies Overijssel, Friesland en Drente aan elkaar grenzen. Deze kolonies voor arme mensen uit het hele land zijn vanaf 1818 daar opgericht. Ook op Texel woonden zulke mensen, met name de grofsmid Cornelis Jansz Boon, die getrouwd was met Ariaantje Cornelis Kok. Waarschijnlijk behoorden zij tot de armsten der armen, want zij zijn de enige Texelaars, die in deze kolonies terecht zijn gekomen. Al in 1821 vertrokken zij naar Frederiksoord in de gemeente Vledder, waar Kolonie I enkele jaren daarvoor was gesticht. En met hen de kinderen uit het eerste huwelijk van Ariaantje met Dirk Klaasz Duijnker, waaronder ook mijn betovergrootvader Dirk Duinker, die in 1814 in Den Hoorn op Texel was geboren. Frederiksoord was een zg. 'vrije' kolonie, je verbleef er dus niet onder dwang, anders dan de kolonies in Ommerschans en Veenhuizen, die ook als 'gesticht' werden aangeduid. Maar toch was het zo, dat je, wanneer je zonder toestemming vertrok, wegens 'desertie' in Ommerschans kon worden geplaatst voor laten we zeggen een 'heropvoedingskuurtje'. Na een jaar of zo kon je dan weer terug naar Frederiksoord. Natuurlijk ging in de kolonies het menselijk leven gewoon door. Zo werd er bijvoorbeeld ook vlijtig getrouwd, zoals het geval was met Dirk Duinker en de (hoogzwangere) kolonistendochter en arbeidster Antje Venker, dochter van de kleermakersknecht Jacob Venker uit Alkmaar en de Amsterdamse Geertje van Leeuwen. Zij trouwden op 17 april 1844 in Vledder. Drie dagen later deserteerde Dirk uit de kolonie en vertrok het paar naar Amsterdam. Hun beider (stief-)ouders zijn in de kolonie overleden. Heel apart allemaal, maar nu gauw naar die site!

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Willem K said...
Ook mijn voorgeslacht (mannelijke lijn) is via de vrije kolonieën van de MvW weer opgekrabbeld na aankomst in de proefkolonie in 1818 uit Dordrecht. In de archieven van de Maatschappij (in Rijksarchief te Assen) is een schat aan gegevens te vinden over de kolonisten, zij het niet altijd even betrouwbaar qua data: kennelijk ging men vaak op het geheugen af.

Anoniem zei

Meer informatie (links) over de kolonies is te vinden op http://www.familiemolema.nl/drweb.htm#weldadigheid