Migranten

Een auto van Stilma Verhuizingen te Sneek (zoals alle Stilma's familie van mijn vrouw dus).

In mijn vorige bijdrage had ik het over emigranten, mensen dus, die het land verlaten met de bedoeling zich min of meer blijvend in een ander land te vestigen. Nu gaat over het migranten, mensen die binnen Nederland verhuizen. Dit gebeurt al eeuwen lang, en men trok vroeger vaker van het platteland naar de stad dan omgekeerd. Meestal had dat economische motieven, maar het gebeurde ook regelmatig, dat de liefde in het spel was. Dat meisje uit Amsterdam trof op de kermis die leuke jongen uit Breukelen, om maar iets te noemen. Verkering, misschien raakte ze wel zwanger, en vervolgens werd er getrouwd. Waar gingen ze wonen? In dit geval misschien wel in Amsterdam, maar het kan evengoed zijn, dat het Breukelen werd. In vroeger eeuwen was er geen goede bevolkingsadministratie, dus kan het als genealoog van nu lastig zijn ze in hun latere leven op te sporen. Hoe daar mee om te gaan? Nou, ze trouwden en dat gebeurde vroeger heel vaak in de kerk. De dominee of pastoor tekende dit huwelijk aan in een register en daar schreef hij heel vaak bij, waar het stel vandaan kwam. In ons voorbeeld "hij j.m. van Breukelen, zij j.d. van Amsterdam" (j.m. is jongman, j.d. is jongedochter, wat betekent, dat beiden niet eerder gehuwd waren). Om zijn ouders te vinden ligt het dus voor de hand om als eerste in Breukelen te gaan zoeken. Maar het kan ook ingewikkelder zijn, want hij komt niet uit Breukelen, maar bv. uit Molguern. Molguern? Jazeker, zo staat het in dat trouwregister, ik kan er ook niets aan doen. Aan dit probleem heb ik ooit lang zitten puzzelen, want waar ligt dat verdraaide Molguern? Als je de naam intikt in Google, dan komt er een Noorse genealogische site. Was de bruidegom een Noor? Zou kunnen zijn, ook bij een naam als Sijme Wijngaars. Maar het bleek anders te zijn. Want Molguern (met diverse andere schrijfwijzen) komt voor in een plaatsregister in het Amsterdamse gemeentearchief, dat speciaal voor dit soort gevallen is aangelegd. Er staan veel buitenlandse plaatsen tussen. Tegenwoordig is dit register ook op internet te raadplegen. En dan blijkt Molguern een verschrijving te (kunnen) zijn van Molkwerum in Friesland. Gelukkig zijn de kerkregisters van die plaats bewaard gebleven en kon Sijme daarin ook worden aangetroffen. Ook al via internet op de Tresoar site. Wat is dat internet (en zijn al die vrijwilligers, die dit soort gegevens in computers kloppen) toch een zegen voor een stamboomonderzoeker.