Ex-gedetineerde

In het jaarboek CBG deel 45 is een lijst "De ontslagen gevangenen in de periode 1882-1890 zoals die werden opgenomen in het GEHEIM register" gepubliceerd. Daaruit was mij bekend, dat Adrianus van der Vliet, geb. Amsterdam 13-12-1840, enkele malen in de bajes had gezeten. Gisteren kwam ik erachter, dat via het Fries Fotoarchief naar foto's van de ontslagen gevangenen kan worden gezocht. Van daar uit wordt doorgelinkt naar het register. De beide kiekjes van Adrianus laat ik hierbij zien. De eerste is uit 1885, de tweede van begin 1887. In de registers staat het volgende:

VLIET, Adrianus van der, oud 44 jaar, kleermaker, ongehuwd, Protestant, geboren en laatst gewoond hebbende te Amsterdam, lang 1.64 meter, haar donker grijs, wenkbr. bruin, voorhoofd ovaal, oogen blauw, neus groot, mond gewoon, kin spits, baard zonder, aangezicht ovaal, kleur gezond. Werd veroordeeld: 14 November 1863 door den krijgsraad in de 3de militaire afdeeling, wegens misbruik van vertrouwen, 29 Maart 1871 en 22 April 1874 door de rechtbank te Amsterdam, 5 Mei 1879 en 19 Juni 1882 door het gerechtshof te Amsterdam, telkens wegens diefstal, respectievelijk tot 2 jaar gevangenisstraf, 7 maanden celstraf, 5 jaar en tweemaal 3 jaar gevangenisstraf. Hij wordt den 10 Mei a. s. uit de strafgevangenis te Hoorn ontslagen en zal zich ter ontvangst zijner uitgaanskas naar Amsterdam begeven. Zijn gedrag in de gevangenis was goed. Hij was als toezichter bij de kleermakerij werkzaam. Hij kan schrijven.




VLIET, Adrianus van der, oud 46 jaar, letterzetter, ongehuwd, Protestant, geboren en laatst gewoond hebbende te Amsterdam, lang 1.67 meter, haar en wenkbr. grijs , voorhoofd hoog , oogen blauw , neus en mond gewoon, kin rond, baard zonder, aangezicht ovaal, kleur gezond. Werd veroordeeld: 19 Juni 1882 en 15 Juli 1885 door het gerechtshof te Amsterdam wegens diefstal respectievelijk tot 3 jaar gevangenisstraf en 2 jaar celstraf. Hij wordt 16 Juni a. s. uit de strafgevangenis te Utrecht ontslagen en zal zich ter ontvangst zijner uitgaanskas naar
Amsterdam begeven. Zijn gedrag in de gevangenis was goed. Hij was als kleermaker werkzaam. Hij kan schrijven.

Mij valt op, dat Adrianus er op de tweede foto aanmerkelijk ouder uitziet. Ook moet hij grijzer zijn geworden. Verder werd er kennelijk niet al te nauwkeurig gemeten en was het moeilijk om van een kin te zeggen, of deze rond dan wel spits was. Deze week stond er in de krant, dat de overheid de recidive van criminelen wil verminderen. Adrianus leek mij ook een soort draaideurcrimineel. (Bestonden indertijd al draaideuren? Nee, die uitvinding is van 1888). Ook toen zal de overheid dezelfde ambitie hebben gehad.

Een en ander sluit aan bij mijn vrijwilligerswerk als bestuurslid van de Stichting Exodus.

Adrianus van der Vliet was de iets jongere broer van mijn overgrootvader Gerrit van der Vliet (1839-1906), timmerman te Amsterdam. Van hem bezit ik helaas geen foto. De braverik.